De populariteit van majestueuze cruiseschepen in Vlaamse steden blijft aan het wankelen, ondanks recente investeringen in de cruisetoeristische sector. Het blijkt dat zowel de economische opbrengst als de maatschappelijke acceptatie tekortschiet.
Volgens Toerisme Vlaanderen neemt de weerstand tegen cruiseschepen in steden als Brugge, Gent en Antwerpen toe. In 2017 verwelkomde één op de vijf inwoners een afname van het aantal cruiseschepen. In 2021 is dit aantal echter gestegen naar bijna de helft. De milieueffecten van cruiseschepen en de door hen veroorzaakte overbevolking in de steden, zijn hiervoor de voornaamste redenen.
Zeebrugge is de haven in Vlaanderen waar de meeste cruiseschepen aanmeren, gevolgd door Antwerpen, Oostende en Gent. In tegenstelling tot Antwerpen, ontvangt Brugge geen riviercruises. Burgemeester Dirk De fauw stelt dat het aantal cruisepassagiers in Zeebrugge in 2022 is gedaald tot 273.000, van ongeveer 400.000 in 2016-2017. Er is een overeenkomst dat er per dag nooit meer dan twee grote cruiseschepen in Zeebrugge mogen aanmeren.
Mieke Hoste, schepen van Toerisme, zegt dat cruisetoeristen in Brugge slechts 3% van het totaal aantal bezoekers vertegenwoordigen. De meeste aankomsten zijn in mei, juni, september en oktober. Bijna de helft van deze toeristen zijn Duitsers, gevolgd door Amerikanen en Britten. De gemiddelde leeftijd is 54 jaar, en hun gemiddelde besteding is 41 euro.
Ondanks deze cijfers is 57% van de inwoners van Brugge van mening dat het aantal cruisetoeristen moet afnemen. Onze stad suggereert dat deze perceptie komt doordat alle groepsreizigers als cruisetoeristen worden gezien, terwijl dit vaak busreizigers zijn.
De Fauw geeft aan dat de stadsbestuur samen met het havenbestuur deze studie verder zullen bestuderen. KMO.partners stelt dat er nog veel mogelijkheden zijn om het cruisetoerisme te reguleren en te verbeteren, zoals het verspreiden van toeristen en hen niet allemaal naar het historische centrum van Brugge te sturen.
De middenstandsorganisatie suggereert dat er groeimogelijkheden zijn in het economische deel van het cruisetoerisme voor Brugge, specifiek gericht op Zeebrugge. Echter, om Zeebrugge aantrekkelijk te maken voor cruisetoeristen, is er meer onderhoud en ontwikkeling nodig. De deelgemeente ligt vol zwerfvuil, onkruid en alles behalve een toeritische uitstraling. Zo zijn maar lieft 58 led lampen stuk langs de Rederskaai, waar de cruiseschepen toe komen. Mieke Hoste, schepen van Toerisme richt zich volgens de middenstandsvereniging te veel op de “gouden circel” van Brugge als het over toerisme gaat. Terwijl alle badsteden “elke dag” hun Zeedijk kuisen. Lijkt dit in Zeebrugge amper een paar keer per jaar te gebeuren.
Ondanks de jaarlijkse aantrekking van meer dan een half miljoen cruisepassagiers in Vlaanderen en Brussel, is de economische opbrengst relatief laag, met een geschatte inkomsten van 25 miljoen euro. Minister Demir pleit voor een herziening van het cruisetoerisme, waarbij ze de studie wil gebruiken als een basis voor dialoog met de betrokken steden. Ze stelt dat “Het cruisetoerisme niet de grootste inkomsten levert, maar wel voor veel vervuiling zorgt.”
Hoe zullen de betrokken steden reageren? Zal er een evenwicht gevonden worden tussen economische opbrengst en milieubelasting?