Het jaar 2024 markeert de 16de editie van het Getijboekje, een jaarlijkse uitgave van de afdeling Kust van de Vlaamse Hydrografie. Deze editie, die zowel het resultaat is van nauwgezette gegevensverzameling als van een groeiende vraag van het publiek, ziet een oplage van maar liefst 10.000 exemplaren. Van inwoners tot toeristen, van zeilenthousiasten in jachtclubs tot vakantiegangers die bij toerismekantoren informatie opdoen; allen vertrouwen op de accurate gegevens die het boekje verstrekt.
Maar wat zorgt ervoor dat het waterpeil van de Belgische kust stijgt en daalt? Simpel gezegd: het getij. Dit natuurlijke fenomeen wordt voornamelijk veroorzaakt door de gravitatiekrachten van de maan, en in mindere mate door de zon. Als de maan rond de aarde draait, trekt ze het water op de aarde naar zich toe. Tegelijkertijd draait de aarde om haar eigen as, waardoor er variaties ontstaan in deze aantrekkingskracht. Hieruit ontstaat een zogenaamde getijgolf, die zich over de hele wereld verspreidt.
Er zijn verschillende fases in deze cyclus. Wanneer het waterpeil zijn hoogste punt bereikt, spreken we van hoogwater, en wanneer het zijn laagste punt bereikt, hebben we het over laagwater. De tijdsperiode tussen deze twee momenten noemen we ‘eb’. De daaropvolgende periode, tot het volgende hoogwater, is ‘vloed’. Dit gehele proces herhaalt zich twee keer per dag.
Het wordt pas echt interessant wanneer zon, maan en aarde zich in één lijn bevinden. Dan hebben we te maken met ‘springtij’, een fenomeen dat elke twee weken voorkomt, zowel na volle maan als na nieuwe maan. Hierbij is de waterstand op zijn hoogst en op zijn laagst extremer dan gemiddeld. Er is ook een tegenovergesteld effect, bekend als ‘doodtij’. Hierbij is het verschil tussen hoog- en laagwater kleiner dan normaal. Dit gebeurt wanneer de zon en de maan elkaar in zekere zin tegenwerken in hun aantrekkingskracht op het water.
Voor diegenen die graag in real-time op de hoogte blijven, zijn de getijgegevens ook online beschikbaar via het Agentschap MDK: https://www.agentschapmdk.be/nl/publicaties#getijgegevens-2024.
Het Getijboekje 2024 blijft een essentiële bron voor iedereen die zich aan de Belgische kust bevindt. Of je nu een bewoner bent die de wisselende getijden kent of een toerist die zich voor de eerste keer waagt aan de kustwateren, deze gids zorgt ervoor dat je altijd voorbereid bent.
